In Nederland zijn er meer dan 4 miljoen mensen met een beperking en in Europa zijn dat er 135 miljoen. Mensen met een beperking hebben vaak moeite met het gebruik van digitale diensten en niet elke applicatie of website is door hen te gebruiken.

Voor (semi-)overheidsinstanties is het wettelijk verplicht om digitaal toegankelijk te zijn en aan de WCAG richtlijnen te voldoen, maar voor kleinere organisaties niet. Hier gaat de European Accessibility Act in 2025 verandering in brengen. Maar wat betekent dit precies en wat betekent het voor jouw bedrijf? Je leest het in dit blogartikel.

Wat is de European Accessibility Act?

In juni 2025 wordt de European Accessibility Act (EAA) van kracht. Dit betekent dat niet alleen (semi-)overheidsinstanties in Europa zich aan de WCAG richtlijnen voor digitale toegankelijkheid moeten houden, maar ook andere organisaties, zoals financiële diensten en e-commerce bedrijven.

Europa heeft 135 miljoen mensen met een beperking en door de vergrijzing blijft dit aantal toenemen. Om ervoor te zorgen dat online diensten en producten digitaal toegankelijk zijn voor alle Europeanen is de European Accessibility Act (EAA) opgesteld. De EAA is afgeleid van het VN-Verdrag dat gaat over de rechten van personen met een handicap. Het bestaat uit algemene toegankelijkheidswetten die gelden voor alle lidstaten uit de Europese Unie. Doel: zorgen voor gelijkheid rondom wetgeving digitale toegankelijkheid in de hele EU.

Lidstaten gaan zelf toezicht houden op de handhaving van de EAA binnen hun eigen land. Voldoe je niet aan de eisen? Dan kun je in Nederland een boete krijgen van de Nederlandse overheid.

Waarom is deze wet zo belangrijk?

Toegankelijkheid is een fundamenteel recht. In de EU leven meer dan 80 miljoen mensen met een beperking, en dit aantal groeit door vergrijzing. Toegang tot technologie, informatie en diensten kan voor deze groep het verschil maken tussen meedoen of buitengesloten worden. De EAA bevordert gelijke kansen en biedt bedrijven de kans om hun markt te vergroten door inclusieve producten en diensten aan te bieden. Toegankelijkheid is niet alleen goed voor de samenleving, maar ook voor het bedrijfsleven.

Voor wie geldt de EAA?

De EAA is van toepassing op diverse sectoren en bedrijven die producten en diensten aanbieden binnen de EU. Dit omvat:

• Publieke en overheidsinstanties: Alle digitale platforms van overheden en publieke diensten moeten volledig toegankelijk zijn.
• Commerciële bedrijven: Zowel grote bedrijven als het midden- en kleinbedrijf (MKB) die actief zijn in de EU.
• Technologie- en software bedrijven: Producenten van computers, tablets en smartphones moeten ervoor zorgen dat hun producten bruikbaar zijn voor mensen met beperkingen.
• Transport- en reisorganisaties: Luchtvaartmaatschappijen, spoorwegen en andere vervoersorganisaties moeten hun platforms toegankelijk maken.
• Retail en dienstensector: Winkels en restaurants moeten zelfbedieningsapparaten toegankelijk maken.

Toegankelijkheidseisen per sector

De EAA stelt toegankelijkheidseisen die sectoroverschrijdend gelden, maar specificeert ook sectoren waar deze verplichtingen het meest van toepassing zijn. Deze sectoren omvatten:

De lijst waar de European Accessibility Act o.a. effect op zal hebben:

• Webshops en websites die diensten aanbieden zoals notarissen en reisbureaus.
• Bankdiensten en financiële diensten, waaronder internetbankieren en het afsluiten van leningen.
• Telecommunicatie, inclusief websites en apps van telecomproviders.
• Audiovisuele mediadiensten, zoals streamingdiensten.
• E-books, computers, betaalterminals en zelfbedieningsapparatuur zoals ticketautomaten.
• Transportgerelateerde diensten, met name kaartjesautomaten en transportwebsites.

Deze gerichte verplichtingen zorgen ervoor dat de EAA alle gebruikersgroepen bedient, ongeacht hun sector van activiteit, en dwingt aanbieders om hun producten en diensten gebruiksvriendelijk te maken voor iedereen​​.

Producten en diensten waarop EAA effect zal hebben

Er is een lijst met online producten en diensten samengesteld die volgens de EU belangrijk zijn voor mensen met een beperking. Alle producten en diensten uit deze lijst moeten volledig bruikbaar zijn voor alle Europeanen, inclusief mensen met een beperking. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen producten die in de EU geproduceerd worden of daarbuiten.

De lijst waar de European Accessibility Act o.a. effect op zal hebben:

• Computers en besturingssoftware
• E-books
• Webshops
• Pinautomaten, ticketservices en incheckmachines
• Smartphones
• TV-apparatuur; digitale televisiediensten
• Telecommunicatiediensten, zoal apps van provider
• Audiovisuele mediadiensten, zoals Netflix en Spotify
• Online en offline diensten die te maken hebben met transport, zoals kaartjesautomaten en websites
• Alle financiële diensten, zoals internetbankieren

De voordelen van de EAA

De European Accessibility Act verwijderd digitale blokkades, zodat ook mensen met een beperking eenvoudig gebruik kunnen maken van online producten en diensten uit de hele EU. De EAA zorgt er bijvoorbeeld voor dat de groep consumenten groter wordt, want meer mensen kunnen gebruik maken van o.a. commerciële websites. Ook de (internationale) arbeidsmarkt profiteert van de EAA. De arbeidsmarkt wordt vergroot, omdat meer mensen vacatures kunnen vervullen. Daarnaast plukken ook het onderwijs en het transport de vruchten van de EAA.

Personen met een handicap en ouderen profiteren van:

• Meer digitaal toegankelijke producten en diensten op de markt
• Digitaal toegankelijke producten en diensten tegen scherpere prijzen
• Minder drempels bij toegang tot vervoer, onderwijs en de open arbeidsmarkt
• Meer banen beschikbaar waar expertise op het gebied van toegankelijkheid nodig is

De EU is van mening dat deze richtlijn niet alleen mensen met een handicap zal helpen, maar ook bedrijven:

• Gemeenschappelijke regels voor toegankelijkheid in de EU met als gevolg het verlagen van de kosten
• Gemakkelijker over de grens handelen
• Een grotere markt (door inclusie van 135 miljoen mensen met een handicap in EU)
• Je kunt als bedrijf je Corporate Social Responsibility-profiel een boost geven door toegankelijke producten aan de doelgroep te bieden, barrières te verminderen (en de gebruikerservaring te verbeteren) en werving op basis van gelijkheidsnormen

Wat zijn de gevolgen van het niet naleven van de EAA?

Het niet naleven van de EAA kan ernstige gevolgen hebben, zoals:

• Hoge boetes: In sommige EU-landen kunnen boetes oplopen tot €3 miljoen.
• Terugroepactie: Producten of diensten kunnen van de markt gehaald worden totdat ze voldoen aan de eisen.
• Opschorting van bedrijfsactiviteiten: In ernstige gevallen kan een bedrijf tijdelijk het recht verliezen om in de EU te opereren.

Deze gevolgen kunnen niet alleen financiële schade toebrengen, maar ook het vertrouwen van klanten ondermijnen.

Uitzonderingen en overgangsregelingen

De EAA biedt specifieke uitzonderingen voor bedrijven die voldoen aan bepaalde criteria, evenals overgangsregelingen om hen in staat te stellen geleidelijk aan de normen te voldoen:

• Kleine bedrijven: Bedrijven met minder dan 10 werknemers en een jaaromzet onder de 2 miljoen euro vallen buiten de verplichtingen van de EAA. Deze uitzondering is bedoeld om de lasten voor kleine ondernemingen te verlichten, hoewel het wordt aangeraden om toch zo toegankelijk mogelijk te zijn.
• Overgangsperiodes: Digitale producten en diensten die vóór juni 2025 zijn gepubliceerd, hebben een overgangsperiode van vijf jaar waarin ze zonder aanpassing beschikbaar mogen blijven. Voor fysieke zelfbedieningsterminals, zoals ticketzuilen, geldt een periode van twintig jaar, of tot hun economische levensduur is verstreken​​​.

Belangrijke Inzichten in de European Accessibility Act

De European Accessibility Act (EAA) is essentieel voor het bevorderen van inclusie voor mensen met een beperking. Een belangrijk onderdeel van deze wetgeving is de ketenverantwoordelijkheid. Dit houdt in dat elke schakel in de leveringsketen van fabrikanten tot dienstverleners verantwoordelijk is voor de toegankelijkheid van hun producten en diensten.

Ketenverantwoordelijkheid: De rol van fabrikanten

Fabrikanten hebben specifieke verantwoordelijkheden om de toegankelijkheid van hun producten te waarborgen:

• Toegankelijke verpakking: productverpakkingen moeten eenvoudig te openen en te begrijpen zijn.
• Duidelijke informatie en instructies: Instructies moeten begrijpelijk en toegankelijk zijn, met gebruik van eenvoudige taal en visuele ondersteuning.
• Gebruiksvriendelijke gebruikersinterface: De interface moet rekening houden met verschillende zintuigen, zodat iedereen het product gemakkelijk kan gebruiken.
• Toegankelijke instructies: Alle instructies moeten op een toegankelijke manier worden gepresenteerd, zodat gebruikers deze effectief kunnen begrijpen.

Ketenverantwoordelijkheid: De rol van dienstverleners

Dienstverleners hebben ook belangrijke verantwoordelijkheden als het gaat om toegankelijkheid:

• Toegankelijke digitale kanalen: Websites en apps moeten voldoen aan toegankelijkheidseisen voor alle gebruikers.
• Duidelijke uitleg van diensten: Uitleg over diensten en producten moet begrijpelijk zijn, eventueel ondersteund met visuele en auditieve elementen.
• Toegankelijk informatie delen: Informatie moet toegankelijk gedeeld worden, bijvoorbeeld via hulpapparaten of alternatieve formats.
• Meerdere contactopties: Klantenservice moet verschillende contactmogelijkheden bieden, zodat iedereen geholpen kan worden.
• Toegankelijkheidsverklaring: Een duidelijke verklaring moet beschikbaar zijn die beschrijft hoe de dienst toegankelijk is en welke maatregelen zijn genomen.

Toegankelijkheidsverklaring

Bedrijven worden verplicht om een toegankelijkheidsverklaring op hun websites te plaatsen. Deze verklaring dient als transparant verslag van de toegankelijkheidsstatus van de website of app en kan tevens verbeterplannen bevatten. In de toegankelijkheidsverklaring moeten ook contactgegevens worden vermeld voor gebruikers die toegankelijkheidsproblemen willen melden, waardoor bedrijven proactief kunnen reageren op gebruikersfeedback​.

Handhaving en boetes

Lidstaten, waaronder Nederland, zijn verantwoordelijk voor de handhaving van de EAA. Bedrijven die niet voldoen aan de richtlijnen kunnen boetes verwachten, hoewel de exacte hoogte van deze sancties momenteel nog niet is vastgesteld. De EAA benadrukt hiermee het belang van naleving, wat de bereidheid van bedrijven vergroot om toegankelijkheidsnormen in hun digitale producten en diensten op te nemen​​.

Wat kun jij doen om aan de EAA te voldoen?

Afhankelijk van de grootte van je bedrijf zijn er een aantal dingen die je kan doen om aan de European Accessibility Act te voldoen. Een van de belangrijkste eisen is om te voldoen aan de WCAG richtlijnen, want hiermee maak je de inhoud van jouw digitale dienst of product toegankelijk voor mensen met een handicap.

Dit kan je nog meer doen:

• Praat met experts op het gebied van digitale toegankelijkheid (CONTACT BUTTON)
• Leer je personeel over digitale toegankelijkheid (training link?)
• Maak een budget vrij en stel een plan op betreft updates digitale toegankelijkheid
• Blijf op de hoogte van de EAA terwijl de implementatie plaatsvindt

Stappenplan voor Voldoen aan de European Accessibility Act

1. Bepaal welke diensten moeten voldoen
   Inventariseer alle producten en diensten die je aanbiedt, zoals websites, mobiele apps en fysieke locaties. Bepaal welke hiervan onder de European Accessibility Act (EAA) vallen.
2. Voer een toegankelijkheidsevaluatie uit
   Voer een grondige evaluatie uit van de huidige toegankelijkheid van je digitale en fysieke producten. Maak gebruik van de WCAG 2.2-normen om knelpunten en verbeterpunten in kaart te brengen.
3. Verhoog kennis en bewustzijn
   Organiseer trainingen voor je medewerkers over de principes van toegankelijkheid. Zorg ervoor dat ze begrijpen waarom toegankelijkheid belangrijk is en hoe ze kunnen bijdragen aan het verbeteren ervan.
4. Ontwikkel een actieplan
   Op basis van de resultaten van de evaluatie, stel een gedetailleerd actieplan op. Dit plan moet de specifieke aanpassingen en verbeteringen bevatten die nodig zijn om aan de toegankelijkheidseisen te voldoen.
5. Implementeer verbeteringen
   Voer de verbeteringen uit die in je actieplan zijn opgenomen. Dit kan inhouden dat je de gebruikersinterface van je website of app verbetert en zorgt voor toegankelijke instructies en informatie.
6. Documenteer en maak een toegankelijkheidsverklaring
   Stel een toegankelijkheidsverklaring op waarin je beschrijft welke maatregelen je hebt genomen om de toegankelijkheid te verbeteren. Dit document moet ook uitleggen hoe je toegankelijkheid waarborgt binnen je organisatie.
7. Borg Toegankelijkheid en Monitor Voortgang
   Integreer toegankelijkheid in de dagelijkse bedrijfsprocessen en zorg ervoor dat het een doorlopend aandachtspunt is. Voer regelmatig controles en evaluaties uit om te waarborgen dat je blijft voldoen aan de EAA.
8. Blijf op de hoogte van ontwikkelingen
   Houd je op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en wijzigingen in de wetgeving rond toegankelijkheid. Pas je processen en beleid aan om ervoor te zorgen dat je organisatie altijd voldoet aan de actuele eisen.

Commerciële mogelijkheden van digitale toegankelijkheid

Hoewel de verplichtingen van de EAA sommige bedrijven als een uitdaging kunnen beschouwen, biedt digitale toegankelijkheid aanzienlijke commerciële voordelen. Door toegankelijkheid te implementeren, vergroten bedrijven hun potentiële markt, zowel binnen Nederland als in de hele Europese Unie. Met ongeveer 135 miljoen Europeanen met een beperking creëert de EAA een grote markt die voorheen beperkt werd door ontoegankelijke diensten. Bovendien verhoogt toegankelijkheid het conversiepercentage, biedt het bedrijven de kans om hun maatschappelijk verantwoord ondernemerschap te tonen en verbetert het de gebruikerservaring voor alle bezoekers​.

Klaar voor digitale toegankelijkheid?

Neem dan contact op met ons voor een verkennend gesprek over de mogelijkheden om jouw website voor 2025 toegankelijk te maken.